Czy rozpoznanie choroby psychicznej stygmatyzuje?

Tak, niestety rozpoznanie choroby psychicznej może prowadzić do stygmatyzacji. Stygmatyzacja to proces reakcji społecznej, społecznej identyfikacji i naznaczania. Polega on na zredukowaniu całej osobowości, wszystkich cech człowieka do jednego wymiaru, do jednej głównej cechy, która związana jest z danym stygmatem. Mówi się, iż stygmat oślepia, stając się jedynym punktem wyjścia oczekiwań i stereotypowego obrazu jego nosiciela.

Jednakże, coraz więcej osób zdaje sobie sprawę z tego, jak ważne jest zdrowie psychiczne i jego utrzymanie. Świadomość naszego społeczeństwa rośnie, pojawiają się kampanie społeczne, a osoby medialne dzielą się swoimi historiami o kryzysie psychicznym. Warto pamiętać, że choroby psychiczne są powszechne zarówno u dorosłych, jak i u dzieci. W Polsce około 26% populacji jest zagrożone zaburzeniami psychicznymi. Według danych WHO, już co piąte dziecko w Polsce cierpi na zaburzenia i choroby psychiczne . Najczęściej występujące zaburzenia psychiczne to: uzależnienia, stany lękowe i zaburzenia depresyjne.

Ważne, aby nie pozostawić nikogo z rozpoznaniem choroby psychicznej samego. Rodzina, grupy wsparcia, organizacje religijne dają oparcie. Jeżeli sama/sam czujesz się stygmatyzowana(y), zgłoś to podczas wizyty.

Warto zwrócić uwagę, że od lat specjaliści badający zachowania dorosłych i dzieci głowili się nad różnymi rodzajami klasyfikacji najczęściej występujących zaburzeń psychicznych. Nie było to łatwe, zwłaszcza w czasach, gdy niewiele wiedziano o ich genezie, a skupiano się głównie na objawach. Choroby psychiczne i zaburzenia zwykle nie mają jednorodnej etiologii. Od lat jednak funkcjonują w świecie diagnostów dwie podstawowe klasyfikacje: ICD (International Classification of Diseases przygotowana przez WHO; obecnie jedenasta wersja) i DSM (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders; obecnie piąta wersja). O ile ta druga skupia się jedynie na schorzeniach psychicznych, o tyle pierwsza dotyczy ogółu chorób, zaś psychiatrii poświęca osobną sekcję. Ze względu na rozwój nauki, treść i kryteria diagnostyczne w wielu przypadkach zmieniają się z edycji na edycję, a psychologowie i lekarze muszą uzupełniać swoją wiedzę na bieżąco. Już sama klasyfikacja pozwala uzmysłowić sobie, jak liczne i jak rozpowszechnione są schorzenia leczone przez lekarzy psychiatrów.

Choroba psychiczna jest częstym problemem, który dotyka wielu ludzi na całym świecie. Niestety, osoby z chorobami psychicznymi często spotykają się z niezrozumieniem, stygmatyzacją i dyskryminacją ze strony otoczenia. Aby zmienić nastawienie otoczenia do choroby psychicznej, można podjąć kilka kroków, takich jak:

• Edukować siebie i innych na temat chorób psychicznych, ich przyczyn, objawów i leczenia, korzystając z wiarygodnych źródeł informacji.

• Rozmawiać otwarcie i szczerze o swoich doświadczeniach z chorobą psychiczną lub wsparciu dla kogoś, kto jej doświadcza. Można dzielić się swoimi uczuciami, trudnościami i sukcesami, a także słuchać i okazywać zrozumienie innym osobom w podobnej sytuacji.

• Szukać i oferować wsparcie społeczne, emocjonalne i praktyczne osobom z chorobami psychicznymi. Można dołączyć do grup wsparcia, organizacji pozarządowych lub inicjatyw społecznych, które pomagają osobom zmagającym się z chorobą psychiczną. Można też pomagać w codziennych sprawach, takich jak zakupy, sprzątanie czy opieka nad dziećmi.

• Zwalczać uprzedzenia, stereotypy i mity na temat chorób psychicznych. Można reagować na nieprawdziwe, obraźliwe lub krzywdzące wypowiedzi lub zachowania dotyczące chorób psychicznych. Można też promować pozytywny i realistyczny obraz osób z chorobami psychicznymi, podkreślając ich siły, talenty i możliwości.

• Korzystać z profesjonalnej pomocy, jeśli ma się objawy choroby psychicznej lub trudności w radzeniu sobie ze stresem.

Zmiana nastawienia otoczenia do choroby psychicznej nie jest łatwa, ale jest możliwa i potrzebna. Pamiętaj, że nie jesteś sam i że możesz liczyć na pomoc i wsparcie. 😊